Stopover Europe to spektakl dokumentalny, który zagłębia się w doświadczenia emigracji i ucieczki przed wojną, skupiając się wokół osobistych narracji Białorusinów i Ukraińców, którzy od 2020 roku przeżywają te pełne wyzwań podróże.
Dla Białorusinów katalizatorem ich exodusu była rewolucja z sierpnia 2020 roku, która wywołała bezprecedensową falę represji, która zmusiła dziesiątki tysięcy, a obecnie liczonych w setkach tysięcy, aktywnych obywateli do ucieczki z ojczyzny w celu uniknięcia prześladowań pod rządami Łukaszenki.
W przypadku Ukraińców punktem zwrotnym był 24 lutego 2022 roku, kiedy miliony ludzi, głównie kobiet i dzieci, zostały zmuszone do opuszczenia swoich domów, gdy rosyjska inwazja na pełną skalę rozpoczęła nieustanny ostrzał i bombardowania.
„Stopover Europe” bada głębokie przemiany, jakie przechodzą jednostki w trakcie tak burzliwych wydarzeń, badając przewartościowanie osobistych wartości, przebudzenie tożsamości narodowej i wyzwania napotykane podczas adaptacji do nieznanych miejsc.
Spektakl stara się także rzucić światło na ewoluującą dynamikę między Ukraińcami i Białorusinami. Czy przyszłość będzie świadkiem potencjalnego przywrócenia dialogu i porozumienia? Czy rodziny rozdzielone przez przeciwstawne sojusze mogą znaleźć nadzieję na zjednoczenie?
Social Theatre Lab stnieje od 2017 roku i ma na celu przybliżanie ważnych społecznie, traumatycznych i niedocenianych tematów i problemów białoruskiego społeczeństwa. Pod kierunkiem Valiantsiny Maroz realizuje spektakle dokumentalne i czytania sceniczne własnych sztuk oraz sztuk współczesnych autorów. Wraz z wieloma innymi organizacjami pozarządowymi i społeczno-kulturalnymi uczestnicy Social Theatre Lab aktywnie zaangażowali się w protesty po sfałszowanych wyborach w 2020 roku. Większość jej członków przebywa obecnie na emigracji, zamieszkując w Polsce, po tym jak od 2021 roku zlikwidowano praktycznie wszystkie białoruskie organizacje pozarządowe, niezależne media i organizacje kulturalne.
scenariusz: Anastasia Relitova
reżyser: Valiantsina Maroz
dramaturgia: Kacia Chekatouskaya, Ondřej Novotný
scenografia i kostiumy: Lucie Pangrácová
muzyka: Jindřich Čížek
wideo: Yusupowa
projekt plakatu: Nastya Stalmahova
zdjęcia i wideo pr: Dita Havránková
producentka: Ewa Zembok (platforma produkcyjna Rekultur)
kierowniczka projektu: Hanna Kazakova
obsada: Elee Nova, Hanna Sabaleuskaya, Khrystyna Volovik, Kostiantyn Zhyrov
The project was created with the financial support of the European Union (National Restoration Plan,
Ministry of Culture), the City of Prague, the State Culture Fund of the Czech Republic, the Life of the
Artist Foundation and was supported by the European programmes: Culture Moves Europe and EU4
Culture. This work was produced with the financial assistance of the European Union. The views
expressed herein can in no way be taken to reflect the official opinion of the European Union. The
Project is funded by the European Union in the framework of the EU4Culture project implemented by
the Goethe-Institut, Czech Centers, Danish Cultural Institute and Institut Français de Géorgie
Premiera: 26.09.2023, w Teatrze X10, Praga